YNOVA INNOVATION PARTNERS

Een belangrijk onderdeel van de maakindustrie in Nederland wordt gevormd door zogenaamde ‘Engineer-to-order’ (ETO)-bedrijven. Dit zijn bedrijven die klant specifieke producten leveren van hoge kwaliteit met een korte levertijd en hoge leverbetrouwbaarheid. Door deze combinatie van flexibele specialisatie en korte levertijden zijn ze in staat de concurrentie met lagelonenlanden aan te gaan en werkgelegenheid in Nederland te behouden of zelfs te vergroten door weer productie naar Nederland te halen (reshoring).

Om hun concurrentiepositie te verbeteren hebben deze ETO-bedrijven hun aandacht in het verleden vooral gericht op het verbeteren van de prestaties van de fabriek. Door een andere inrichting van
de fabricage (de toepassing van de principes van flow productie) en door de toepassing van andere planningssystemen (varianten van pull planning) hebben ze hun doorlooptijden weten te verkorten
en de variatie in doorlooptijden weten te verkleinen. Daardoor kunnen ze kortere en nauwkeurigere levertijden aan de klant beloven, bijvoorbeeld van 15 dagen plus of min 6, naar 8 dagen plus of min 1.

Aan de fabricage gaat een traject vooraf waarin verkoop, engineering en planning met de klant overeenstemming moeten zien te krijgen over maakbaarheid, prijs en levertijd van de klantorder.
Uit zowel de bedrijfspraktijk als onderzoek blijkt dat veel van de problemen die de fabricage heeft met leverbetrouwbaarheid veroorzaakt worden door problemen in dit voortraject. Daartoe behoren niet- realistische beloften van verkoop en onverwachte vertragingen in het voortraject. Land en Gaalman (2009) komen dan ook tot de conclusie dat het weinig zin heeft de inrichting en planning van de fabricage verder te verbeteren als niet eerst de problemen in het voortraject aangepakt worden.

Om hun prestaties op het gebied van doorlooptijden en levertijden te verbeteren dienen ETO-bedrijven nu dus hun aandacht te richten op het voortraject. De urgentie hiervan (zelfs tien jaar na publicatie van dit artikel) wordt breed gedragen door de mkb-bedrijven uit ons netwerk. Zij geven aan dat het hierbij niet alleen gaat om het gebruik van slimme technologieën, maar ook om een betere organisatie van de samenwerking tussen de betrokken partijen in het voortraject: verkoop, engineering, inkoop, planning en werkvoorbereiding.

Daarbij wordt een onderscheid gemaakt tussen procesoplossingen binnen bestaande structuren
en structuuroplossingen. In het laatste geval worden de principes van flowproductie en pull planning toegepast op de nu nog veelal functionele organisatie van het voortraject. Het instrument wordt verwerkt als lesmodule in de minor Slim Produceren van de opleiding Technische Bedrijfskunde
van de Hanzehogeschool Groningen.

Namens de Minor Slim Produceren van de opleiding Technische Bedrijfskunde en het Lectoraat Organisatieontwerp en Verandering nodigen wij u van harte uit. Lector Cees Reezigt zal zich presenteren en we gaan u een inkijk geven in het lopende SIA-RAAK-onderzoek ‘Een Smart Start’ waarin 5 studentprojecten deelnemen. Verder presenteren de deelnemende studenten de resultaten van hun verbeterprojecten bij bedrijven in takttijd aan de hand van de A3-methode.